Dogon-volk: Legende van Sirius sterrenstelsel

Het Dogon-volk (Mali, West Afrika) met wie de Franse antropologen Griaule en Germaine Dieterlen in de jaren dertig en veertig samenwerkten, hadden een systeem van tekens dat in de duizenden liep, inclusief ‘hun eigen systemen van astronomie en kalendermetingen, berekeningsmethoden en uitgebreide anatomische en fysiologische kennis”, inclusief geneeskunde.

De belangrijkste spirituele figuren in de religie waren de Nummo / Nommo-tweeling. Volgens Ogotemmêli’s (wie zelf de stamoudste was en zijn kennis met de Franse antropoloog deelde) beschrijving van hen waren de Nummo, die hij ook wel de Slang noemde, amfibieën die vaak werden vergeleken met slangen, hagedissen, kameleons en af en toe de zoogdieren luiaards (omdat ze langzaam bewegen en een vormloze nek hebben). Ze werden ook beschreven als vissen die op het land kunnen lopen; als ze aan land waren, stonden de Nummo rechtop op hun staart. De huid van de Nummos was voornamelijk groen, maar net als de kameleon veranderde hij soms van kleur. Soms zou de huid alle kleuren van de regenboog hebben.

In andere gevallen werd naar de Nummo verwezen als “Water Spirits”. Nummo worden beschreven niet als mannelijke of vrouwelijke wezens, maar als androgyne wezens met kenmerken van beide seksen.

Ze werden voornamelijk gesymboliseerd door de zon, een vrouwelijk symbool in de Dogon traditie. In de Dogon-taal had de naam van de zon (‘nay’) dezelfde wortel als ‘moeder’ (‘na’) en ‘koe’ (‘nā’). Ze werden gesymboliseerd door de kleur rood, een vrouwelijk symbool.

In de eerste instantie waren de meeste wezens in de wereld, volgens Dogon, androgyn. Steeds waren er tweelingen geboren en daardoor was er balans in dualiteit. Maar de eerste wezen, die geboren was, was al vanaf zijn geboorte alleen, geen tweeling. Hij werd genoemd “een bleke vos” en soms een ‘jackhals’. Zijn “niet-tweeling” geboorte en ook alle daden, die “de bleke vos” zou hebben uitgehaald waren de eerste tekenen van de verstoorde balans in deze wereld.

De kleur wit symboliseert het mannelijke. Een van de belangrijkste festivals bij Dogon heet Sigui (klinkt als ‘Sigi’) festival en is verbonden met het mannelijke. Het wordt gehouden eens in de zestig jaar en wordt geassocieerd met de dood en herschepping op Aarde. Het hart van het festival is de viering van de volle rotatie van de ster Sirius B, de witte dwerg, rondom Sirius A. Het is een mysterie, hoe het volk van Dogon aan hun kennis kwam over deze ster, die pas veel later met geavanceerde telescopen ontdekt was.

De Dogon-religie was gericht op dit verlies van tweeling- of androgynie. Griaule beschrijft het in deze passage: “De meeste gesprekken met Ogotemmêli gingen inderdaad grotendeels over tweelingen en over de behoefte aan dualiteit en de verdubbeling van individuele levens. De acht oorspronkelijke voorouders waren eigenlijk acht paren … Maar na deze generatie werden mensen meestal alleen geboren. De Dogon-religie en de Dogon-filosofie spraken beide over een kwellend gevoel van het verlies van oorspronkelijke tweeling-zijn. De hemelse machten zelf waren tweeledig, en in hun aardse manifestaties kwamen ze constant in paren …” (uit Griaule, Marcel (1970) [1965]. Conversations With Ogotemmêli: an Introduction To Dogon Religious Ideas.)

Hier zijn enkele opmerkelijke begrippen en vertellingen van Dogon, vastgesteld ook in hun tekeningen:

De planeten in ons zonnestelsel om de zon draaide, dat Jupiter vier manen en Saturnus ringen had.
Het startsein voor het Sigui-festival zou bepaald worden door de uiterst kleine en zware ster Po Tolo (‘Digitaria ster’) die in 50 jaar tijd een ovale baan beschrijft om de heldere ster Sigi Tolo (‘Sigui ster’ = Sirius).
In deze kleine en onzichtbare ster (het ‘Ei van de wereld’) zou de kiem en de oorsprong van alles besloten liggen.
Het zou tegelijk de meest zware ster (480 ezelsvrachten!) alsmede de allerkleinste ster (niet groter dan een ossenhuid!) in het universum zijn.

Ondanks haar baan om Sirius zou zij tevens de spil van het universum zijn waaromheen alles draait. Naast de ster Digitaria zou er nog een derde ster in het spel zijn: de ster Emme Ya Tolo (‘Sorghum Vrouw ster’) die ook in 50 jaar en op 90 graden afstand van Digitaria een wat grotere ovale baan om Sirius beschrijft.
Deze ster, viermaal zo licht als Digitaria en groter in omvang, heeft zelf ook weer een begeleider Nyân Tolo (‘Ster der Vrouwen’).
Po Tolo is ‘De ster van een diep begin’. Po Tolo is de eerste van alle sterren; het was geboren nadat de Po (galactische kern) zijn taak heeft volbracht. Po Tolo wordt gezien als een tweeling van Po, wat betekent, dat zwarte sterren als Sirius B zich gedragen praktisch gelijk aan Zwarte gaten (Black Holes)
Po betekent “zaadjes”. Po is ook “Het Ei van de Wereld”) genoemd. Dogon beschrijft de Po als het kleinste element van de wereld, ze zeggen, dat het is “onzichtbaar en in het centrum”. Het draait en verstrooit deeltjes van materie in een melodieuze en lichtgevende beweging, maar blijven zelf ongezien en ongehoord (= frequenties!).
De Dogon zeggen, dat Amma (= het bewustzijn van de schepping en van alle wezens) heeft zijn “woord”, eigenlijk zeven woorden, in de Po geplaatst. Het maakte het tot “een beeld van de schepper” en “de baarmoeder van Amma”.
Plotseling barstte de Po los en werden acht nieuwe zaden gecreëerd. Amma plantte deze zaden in zijn ei nabij de sleutelbeenderen van de Po. Met deze acht zaden was Amma van plan acht hemelse wezens te creëren – vier mannelijke en vier vrouwelijke. De Dogon noemden deze wezens de Nommo Anagonno, het best vertaald als ‘Het woord (Nommo) dat de vis-mens werd’ (Anagonno). De Nommo zijn de eerste wezens die door Amma zijn gemaakt, en het zijn amfibische hemelse wezens. De Nommo komt overeen met de Kemetic van oude Egypte – Khem-Anu.
Deze acht wezens zouden Amma’s perfecte schepping worden. Als zus en broer en toch man en vrouw, zouden de vier vistweelingen elkaar vruchtbaar, compleet en gezegend maken met hemels geluk en vervulling. Een van de mannelijke tweelingen – Ogo (de Kemetic Set) – werd echter ongeduldig terwijl hij wachtte tot zijn vrouwelijke tweeling rijp zou worden. Ogo besloot in opstand te komen bij Amma. Hij sprong uit zijn hemelse baarmoeder en stal delen van zijn eigen placenta. Hij begon toen met het creëren en pro-creëren met zijn eigen placenta in een poging zijn eigen kleine wereld opnieuw te creëren. Zijn gestolen placenta werd onrein en zijn daden verstoorde de goddelijke orde van Amma. De Dogon zeggen dat onze zon – die ze Nay noemen – de gestolen placenta is, en dat planeet Aarde de rebellenwereld is die door Ogo is opgericht.