Masai – weer een gedwongen verhuizing

(door Marike Dijkstra) Een oud lerares van mijn academie die reizen naar Tanzania aanbiedt, vertelt over de Masai die ze daar altijd bezoeken en wat dit jaar voor het laatst kan. Ze worden gedwongen te verhuizen. Er zijn jaren van besprekingen aan vooraf gegaan. Het is een grote volksverhuizing en een historisch moment met grote gevolgen voor de Masai cultuur. Integratie met de Tanzaniaanse moderne wereld zal nu ondanks alle verzet toch gaan plaatsvinden.

De Masai gaan naar Tanga regio. Dat ligt aan de kust van het vaste land. In tegenstelling tot Ngorongoro is het daar erg warm. In principe blijven ze bij elkaar hoewel er altijd enkelingen zijn die hun eigen weg gaan.  Er is veel druk om het aangewezen land te accepteren want wie niet naar Tanga gaat, krijgt geen geld, geen gratis transport van vee en geen huisje.

De regering betaalt een huis met twee kamers, 20.000.000 per gezin en gratis transport van het vee. Het is enorm duur want we praten over heel veel mensen (zo’n 100.000 in totaal).

“Deze zomer neemt Mindful Adventure afscheid van onze Masai vrienden in Ngorongoro”, schreef nog mijn oud lerares. “Zij verlaten met pijn en zorg in hun hart massaal het land van hun voorouders. Mindful Adventure kwam tot leven vanuit de betrokkenheid met Endonyowas, een klein dorpje in een prachtige vallei. We begonnen met het sponsoren van hun zonen en dochters en eindigden met het bieden van werk tijdens onze trekkende safari’s.
Onvergetelijk zijn de vele bijzondere, heilige, speelse, zingende, kerst vierende, welkome, rituele, authentieke ontmoetingen tussen onze reizigers en dit dorpje.”


Trouw heeft in april 2022 ook een artikel daaraan gewijd (Trouw, Erik van Zwam 27 april 2022)

Tienduizenden Masai moeten wijken voor ‘elite-toerisme en trofeeënjacht’

De Tanzaniaanse regering wil van de migratieroute van gnoes, zebra’s en olifanten een groot natuurpark maken. De consequentie is dat zo’n 167.000 Masai op korte termijn van hun voorouderlijk land verdreven worden en hun traditionele levensstijl als veehouders in gevaar komt.

In diverse petities roepen de in traditioneel rood geklede lange mannen en vrouwen van de Masai de internationale gemeenschap op actie te ondernemen tegen de regeringsplannen. Toeristen vragen ze om niet meer naar het noorden van Tanzania, naar de Serengeti, te komen. “Ons land is niet te koop”, laten de Masai weten. Het plan tot ontruiming van de veegronden van de Masai kent inmiddels een lange historie, maar komt sinds begin dit jaar ineens heel dichtbij.

De Masai zien de oplossing in ecotoerisme, waardoor zij in hun gebieden kunnen blijven wonen, voor het natuurbeheer zorgen en eraan verdienen.Beeld ANP / AFP

De Tanzaniaanse autoriteiten hebben dit jaar een gebied van 1500 vierkante kilometer in Loliondo gemarkeerd als het eerste deel van het nieuwe natuurgebied. De Masai weigeren te wijken voor wat zij noemen “het nieuwe elite-toerisme en de trofeeënjacht”. De Masai hebben machtige tegenstanders. Zo staan de internationale organisatie voor natuurbeheer (IUCN), de werelderfgoedorganisatie van de Verenigde Naties (Unesco) en andere internationale organisaties achter de plannen voor een nieuw groot natuurgebied, waarvan de Masai de dupe dreigen te worden. Het moet in onderling overleg goed worden opgelost, is de bezwerende mantra van ngo’s. <…>

Ervaringen uit het verleden geven de Masai weinig vertrouwen. In 2009 en 2017 zijn Masai-dorpen met veel geweld ontruimd, vee werd geconfisqueerd en huizen in brand gestoken. Een rechter verbood de ontruimingen. Het vonnis geldt nog steeds, maar opnieuw wordt gepoogd de Masai gedwongen te verhuizen uit hun traditionele leefgebied, zonder een goede oplossing.

De machtigste opponent van de Masai zijn de heersers van de Verenigde Arabische Emiraten. De familie van heerser Mohammed bin Rashid Al Maktoum is naar verluidt de eigenaar van de Otterlo Business Corporation (OBC), een safaribedrijf dat sinds de jaren negentig exclusieve jachtrechten heeft in een gebied van circa 400.000 hectare, dat loopt van de grens met de Serengeti door Loliondo naar Ngorongoro. OBC betaalt de Tanzaniaanse regering goed voor dit privilege en wil zo snel mogelijk natuurparken maken van deze regio’s.

Mogelijk ook andere trofeejagers toegelaten

In het verleden jaagden honderden leden van de familie een paar maanden per jaar in het OBC-gebied. Mogelijk zouden nu ook andere trofeejagers, die er fors voor betalen, worden toegelaten. De hele zaak rond het safaribedrijf Otterlo blijft mistig. De jachtvergunning voor het bedrijf is in 2017 ingetrokken, maar het is onduidelijk of het jachtverbod ook nageleefd wordt.

Het noorden van Tanzania staat onder grote druk door de groei van de Masai-bevolking en de aanhoudende droogte, waardoor de weidegronden er steeds slechter bijliggen. Tegelijkertijd heeft dat negatieve consequenties voor het wild. Vee en wild concurreren om voedsel en water. Zelfs boeren uit Kenia zijn de grens met Tanzania de afgelopen jaren met hun vee overgestoken op zoek naar groen gras. Veeboeren wagen zich ook vaker in de Serengeti, die voor hen verboden terrein is.

(Bron: https://www.trouw.nl/buitenland/tienduizenden-masai-moeten-wijken-voor-elite-toerisme-en-trofeeenjacht~bc516857/ )